افرادی که به مصرف مواد مخدر روی آورده‌اند و به آن اعتیاد پیدا کرده‌اند، همگی به دلایل مختلفی در این راه افتاده‌اند و زندگی خود و همچنین اطرافیان خود را نیز تحت تاثیر قرار داده‌اند. به عنوان یکی از مهمترین عوامل گرفتاری به دام اعتیاد، میتوان عدم اعتماد به نفس را نام برد. در ادامه به بررسی عواملی که باعث بروز اعتیاد می شوند و از همه مهم تر نقش عدم اعتماد به نفس در ابتلا به اعتیاد می پردازیم.
علل مختلف اعتیاد
در کل، دلایل مختلفی وجود دارد تا موجب شود شخصی به مصرف مواد مخدر گرایش پیدا کند. یکی از اصلی‌ترین دلایل اعتیاد به مواد مخدر در میان جوانان، شرکت در میهمانی‌های نامناسب است. در این نوع پارتی‌ها، فردی که تا به حال به مصرف مواد مخدر علاقه‌ای نداشته است، برای هماهنگی با جمع، به سراغ مصرف مواد روان‌گردان یا الکل می‌رود.
یکی دیگر از مهمترین دلایل اعتیاد، مشکلات روحی و روانی است که در این شرایط، فرد با تصور به اینکه مصرف مواد می‌تواند وی را از شرایط واقعی و غیرقابل تحمل فعلی رها سازد، به سراغ مواد مخدر مختلف می‌رود. مصرف مواد مخدر برای چنین افرادی ممکن است در روزهای اول مفید واقع شود، اما با گذر زمان علاوه‌بر اینکه هیچ کمکی به رفع افسردگی آن‌ها نخواهد کرد، بلکه شدت آن را نیز افزایش خواهد داد.
آیا درمورد مراقبت های بعد از ترک اعتیاد اطلاعات کافی دارید؟
علل روانی روی آوردن به مصرف مواد مخدر
به صورت کلی مواردی هستند که می‌توانند سبب کاهش اعتماد به نفس در افراد، همچنین ایجاد مشکلات روحی و روانی مختلفی شوند که در نهایت سبب گرایش به مصرف مواد مخدر مختلف می‌شوند. طبق تحقیقات صورت گرفته، میزان ابتلا به اعتیاد در افراد دارای اعتماد به نفس پایین به شکل نگران‌کننده‌ای بالا است.
مشکلات خانوادگی:
در صورتی که شخصی در خانواده‌ای قرار گرفته باشد که دائماً در آن بحث و جدال در جریان است، زمینه سو مصرف مواد مخدر در وی ایجاد خواهد شد. برای مثال فرزند خانواده در صورتی که شاهد دعوا و جدال روزمره والدین خود باشد، ترس و افسردگی به سراغ وی خواهد آمد و در جمع‌های دوستانه اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهد.
این دسته از پدر و مادرها که خود، مشکلات درونی بسیار زیادی دارند، توجه کافی به فرزندان خود نمی‌کنند. به همین دلیل فرزندان برای جبران فقدان آرامش روحی و روانی و همچنین نادیده گرفتن این مشکلات، به سراغ مصرف مواد مخدر خواهند رفت تا از این راه آرامش کاذب را به دست آورند. به همین دلیل عزت نفس و اعتیاد رابطه مستقیمی با هم دارند و خانواده درمانی اعتیاد می تواند در بهبود وضعیت بسیار تاثیرگذار باشد.
ضربه عاطفی و جسمی:
در صورتی که شخص در معرض شرایطی باشد که منجر به ضربه به روان و جسم او شود، می‌تواند زمینه گرایش وی به اعتیاد را فراهم سازد. در خصوص این مبحث میتوان به تجاوز جنسی اشاره کرد که علاوه بر ایجاد افسردگی شدید سبب کاهش شدید اعتماد به نفس خواهد شد. این افراد دائما دچار ترس از عدم پذیرش در جامعه هستند که ضربات شدیدی را بر اعتماد به نفس آن‌ها که پیش‌تر دچار آسیب شده بود، وارد می آورند. علاوه بر این، میتوان به موارد دیگری نیز همچون جنگ، شاهد بودن حوادث ناراحت کننده و همچنین بلایای طبیعی اشاره کرد.
محیط زندگی:
عامل بسیار مهم دیگری که می‌تواند با کاهش اعتماد به نفس، زمینه ابتلا به اعتیاد در افراد را به وجود آورد، محیط و شرایط زندگی وی است. برای مثال، پسر یا دختری را تصور کنید که پدر یا مادر وی به‌صورت روزمره به مصرف الکل یا مواد مخدر می‌پردازند. معمولا این والدین، خود دچار سو رفتار هستند که زمینه‌ساز ضربه شدید به اعتماد به نفس و ضربات روحی جبران‌ناپذیری برای فرزندان خواهد شد.
تأثیر اعتماد به نفس پایین در مصرف مواد مخدر
یکی از مهمترین دلایل گرایش به مواد مخدر عدم اعتماد به نفس کافی است. فردی را تصور کنید که مشکلات روحی و روانی شدیدی را تحمل می‌کند و مشکل اعتماد به نفس دارد. این موضوع موجب می‌شود تا در ارتباط برقرار کردن با دیگران به بن‌بست خورده و نتواند دوست و یا شریک زندگی مناسبی را پیدا کند. در این وهله از زندگی، فرد احساس تنهایی کرده و دچار افسردگی می‌شود و برای جبران این موضوع به سراغ مصرف مواد مخدر گوناگون می‌رود تا این بار سنگین را از دوش خود بردارد. هرچند که این تاثیر موقت است و بلافاصله پس از، از بین رفتن اثرات مواد مخدر، تمام احساسات منفی گذشته بازخواهند گشت. در این مواقع، فرد مبتلا به اعتیاد، برای فرار دوباره، شروع به مصرف مجدد و بیش از پیش خواهد کرد، به امید اینکه بازگشت این احساسات آزاردهنده را به تعویق بیاندازد.
یکی از دلایل بازگشت افراد به مصرف مواد مخدر، پس از ترک اعتیاد غیر اصولی، نیز همین است. بنابراین، یکی از نکات مهم در پروسه ترک اعتیاد، بهره بردن از متدهای روان درمانی و مشاوره‌های روانشناسی است. درواقع میتوان گفت، موثرترین روش ترک اعتیاد، روشی است که هم جنبه جسمی و هم جنبه روحی و روانی افرادی که دچار سومصرف مواد هستند را مورد بررسی و درمان قرار دهد.
سخن پایانی:
در این مقاله که توسط کارشناسان ما در کلینیک تخصصی ترک اعتیاد پیام تندرستی برای شما مهیا شده بود به بررسی دلایل مختلف اعتماد به نفس پایین در افراد معتاد پرداختیم و شما را با مشکلات عمده‌ای که می‌توانند سبب ایجاد نابودی عزت نفس شوند، آشنا کردیم. در نظر داشته باشید که در صورتی که شما یا یکی از عزیزانتان به دلایل مختلف به مصرف مواد مخدر روی آورده است، می‌توانید با مشاورین ما تماس گرفته و راهنمایی‌های لازم را دریافت نمایید.
در کلینیک پیام تندرستی در ابتدا، برای تشخیص نوع ماده مصرفی فرد، با کیت‌های مخصوص که جواب را ظرف چند دقیقه حاضر می کنند، از فرد مبتلا به اعتیاد تست گرفته و براساس آن مشاوره‌های روانشناسی برای ترک، به بیمار ارائه می شود. پس از اطلاع یافتن از تاثیرات منفی مصرف مواد مخدر بر بدن، زندگی، خانواده و شغل فرد، تصمیم‌گیری نهایی برای مراحل درمانی فرد آغاز می‌شوند. فرد پس از طی این مراحل و مرحله توانبخشی وارد فاز بهبود خواهد شد که درواقع آخرین مرحله از پروسه درمانی به‌شمار می رود.
همچنین مرکز پیام تندرستی جدیدترین خدمات درمان اعتیاد از جمله ترک مواد مخدر به صورت سرپایی برای بیماران اعتیاد و اعصاب و روان، سم‌زدایی سریع بدن از مواد مخدر (URD)، سم‌زدایی فوق سریع مواد مخدر از بدن (UROD)، خدمات روانپزشکی ترک اعتیاد، خدمات روانشناسی ترک اعتیاد، خدمات علوم اعصاب شناختی و اعزام آمبولانس به صورت شبانه روزی جهت انتقال بیماران اعتیاد اورژانسی را ارائه می‌دهد.
