آیا تاکنون با فرد مشکوک به اعتیاد برخورد داشته‌اید؟ چه رفتاری با او داشتید؟ آیا طرز رفتار شما به درمان اعتیاد او منجر شد؟ اگر تجربه‌ای در این زمینه ندارید یا متاسفانه در این زمینه ناموفق عمل کرده‌اید باید بدانید، اعتیاد به مواد مخدر تمامی جنبه‌های زندگی بیمار را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و زندگی اطرافیانش را نیز به روش‌های مختلف مختل می‌کند. تا زمانی که بیمار تصمیم به ترک اعتیاد نگیرد، هیچ راه فراری از آسیب و تخریب خانمان‌سوز ناشی از اعتیاد وجود ندارد.
یکی از دشوارترین تجربیات زندگی، پی بردن به اعتیاد یکی از عزیزان است. وقتی به اعتیاد یکی از نزدیکانتان شک می‌کنید، سیلی از احساسات ناخوشایند وجودتان را فرا می‌گیرد. ممکن است به وضوح بدانید که عزیزتان در دام اعتیاد گرفتار شده است، یا این که هنوز از جدی بودن مشکل سوءمصرف وی مطمئن نباشید. برای همین بسیار مهم است، که بدانیم چگونه فرد معتاد را بشناسیم و با علائم اعتیاد آشنا شویم.
در هر حال چه شک‌تان درباره اعتیاد او به یقین تبدیل شده باشد، چه هنوز اطمینان پیدا نکرده باشید، مشکل سوءمصرف مواد و اعتیاد در یکی از اعضاء خانواده، تمام خانواده را دچار مشکل می‌کند. با دیدن هر علائم مشکوکی در فرد معتاد، حتما به بهترین پزشک ترک اعتیاد در مرکزی معتبر مراجعه کنید.
شاید با خودتان فکر کنید که در مواجهه با این تجربه ناخوشایند کار چندانی از دستتان ساخته نیست؛ اما واقعیت این است که کاملاً اشتباه می‌کنید. یکی از مهم‌ترین کارهایی که برای نجات دادن زندگیتان از چنگال اعتیاد میتوانید انجام دهید، پرسیدن سؤالات درست و به‌جا از خودتان و یا بیماری است که با مشکل اعتیاد دست و پنجه نرم می‌کند. ده سؤال مهمی که وقتی به معتاد شدن یکی از عزیزانتان شک می‌کنید، باید از خودتان یا او بپرسید.
۵ سؤال مهمی که باید قبل از برخورد با فرد مشکوک به اعتیاد از خودتان بپرسید
قدرت اعتیاد به حدی است که باعث می‌شود فکر کنید در حال از دست دادن سلامت عقلتان هستید. از افرادی که اعتیاد را تجربه کرده‌اند، بپرسید که در مواجهه با این دشمن خانمان‌برانداز چه احساسی پیدا کرده‌اند. وقتی اتفاقی تا این حد شوم و قدرتمند مانند بمب در خانه‌تان منفجر می‌شود، ممکن است قدرت قضاوت و هدایتتان را از دست بدهید. با این حال در چنین دوران سختی میتوانید با پرسیدن چند سؤال مهم، بهتر فکر کنید.
۱- چه علائمی را در فرد مشکوک به اعتیاد دیده‌ام؟
فرد بیمار چه کارها، تغییرات و رفتارهایی انجام داده که باعث شده است به معتاد شدن او شک کنید. شاید فقط یک اتفاق بزرگ عجیب رخ داده یا آن که مجموعه‌ای از رفتارهای جزئی و نامتعارف، شما را به معتاد شدن او مشکوک کرده است. اگر فکر می‌کنید که یکی از نزدیکانتان به مواد مخدر اعتیاد پیدا کرده است، وجود نشانه‌های زیر را بررسی کنید:
- تغییرات خلقی:
آیا او از همیشه تحریک‌پذیرتر، پرخاشگرتر یا آشفته‌تر شده است؟ متوجه نوسانات خلقی او شده‌اید؟
- مشکلات در محل کار یا تحصیل:
آیا او بیشتر از همیشه مرخصی استعلاجی می‌گیرد؟ کارهایش را نمی‌تواند در موعد مقرر تمام کند یا تکالیف درسی‌اش را انجام نمی‌دهد؟ آیا او به دلیل تغییرات رفتاری دچار مشکلاتی در محل کار یا تحصیلش شده است؟
- عادت‌های مالی متفاوت:
آیا مخارج او از همیشه بیشتر شده است؟ از شما یا دیگران پول قرض می‌گیرد؟ به تازگی پول‌هایتان گم می‌شود؟
- بیماری‌های جسمی و روانی:
فرد مورد نظر دچار بیماری‌های جسمی جدیدی می‌شود؟ بیماری‌های قدیمی‌اش شدیدتر شده است؟ وضعیت سلامت جسمی و روانی او را هنگام پرسیدن این سؤال مدنظر قرار دهید.
۲- آیا مواد مخدر زندگی فرد مشکوک به اعتیاد را مختل کرده است؟
یکی از نشانه‌های شایع و گویای اعتیاد، مختل شدن زندگی مصرف کننده است. بنابراین بررسی کنید که مواد مخدر چه اثری بر زندگی عزیزتان گذاشته است؟ از جمله متداول‌ترین اثراتی که اعتیاد بر زندگی مصرف‌کننده تحمیل می‌کند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نادیده گرفتن مسئولیت‌های مربوط به خانه و خانواده
- شرکت نکردن در فعالیت‌های لذت‌بخش و محبوب گذشته
- حاضر نشدن در محل کار، تحصیل یا قرارهای ملاقات به دلیل خواب ماندن یا بروز دیگر مشکلات ناشی از مصرف مواد در روزهای گذشته
- مشکلات قانونی مانند جریمه شدن به دلیل رانندگی تحت تأثیر مواد، بازداشت شدن به دلیل رفتار نامناسب و …
۳- آیا می‌دانم که چرا فرد مشکوک به اعتیاد، مواد مخدر مصرف می‌کند؟
گاهی اوقات علت اصلی روی آوردن فرد به مصرف مواد مخدر کاملاً مشخص و واضح است. برای مثال می‌دانید که عزیزتان پس از انجام دادن عمل جراحی به داروهای مسکن عادت کرد و این‌گونه بود که در دام سوءمصرف داروهای مسکن گرفتار شد. یا این که او یکی از سربازان کهنه‌کار است و مواد مخدر را برای سرکوب کردن علائم اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مصرف می‌کند. گاهی اوقات نیز ممکن است کوچکترین ایده‌ای نداشته باشید که او اصولاً چرا باید ماده مخدر مصرف کند. علل زیربنایی احتمالی سوءمصرف مواد مخدر را پیدا کنید تا بهتر بتوانید شدت اعتیاد را تعیین کنید.
۴- چطور می‌توانم درباره نگرانی‌هایم با فرد مشکوک به اعتیاد صحبت کنم؟
تمام مصرف‌کنندگان مواد مخدر از صحبت کردن درباره مشکل‌شان گریزان نیستند. اجازه ندهید که ترس از فراری شدن عزیزتان از خانه و دور شدنش از شما، مانع از آن شود که بتوانید درباره نگرانی‌هایتان با هم گفتگو کنید. زمان مناسبی را برای گفتگو پیدا کنید و احساسات‌تان را بدون آن که قضاوتش کنید، در نهایت دلسوزی و مهربانی با او در میان بگذارید. صادق و در عین حال مهربان باشید و به خودتان یادآوری کنید که فرد عزیزی که نگرانش هستید، دشمن شما نیست و شما نیز دشمن او نیستید.
۵- چطور می‌توانم به فرد مشکوک به اعتیاد کمک کنم؟
شما این قدرت را دارید که زندگی فرد عزیزی را که با اعتیاد دست و پنجه نرم می‌کند، نجات دهید. بنابراین باید هر چه زودتر به دنبال روش‌هایی برای کمک کردن به او باشید. میتوانید با بهترین کلینیک ترک اعتیاد نزدیک به محل سکونتتان تماس بگیرید و با مشاور مشورت کنید. با کمک کردن به خودتان میتوانید او را نیز از این منجلاب نجات دهید. بنابراین توصیه‌های زیر را برای کمک کردن به خودتان و او جدی بگیرید:
- برای معتاد شدنش بهانه‌تراشی نکنید.
- به او پول ندهید.
- در هر کاری که ادامه دادن به اعتیاد را برایش ممکن کند، شرکت نکنید.
- از یکی از اعضاء خانواده یا دوستان مشترکتان کمک بگیرید و بیمار را ترغیب کنید تا شروع درمان را بپذیرد.
جلسات گروه درمانی برای ترک اکسی کدون در کلینیک پیام تندرستی
۵ سؤال مهمی که باید از فرد مشکوک به اعتیاد بپرسید
وقتی با کسی که نگرانش هستید، صحبت می‌کنید، به هیچ وجه نباید عصبانی، خشمگین یا عجول باشید یا او را قضاوت کنید. در غیر این صورت او در لاک دفاعی‌اش فرو رفته و از شما فراری خواهد شد. مهربان، دلسوز و همدل باشید و حتی اگر وجودتان مملو از خشم، نفرت و ناراحتی است، سعی کنید شرایطش را درک کنید.
هدفتان از این گفتگوی حساس باید این باشد، که بیمار را ترغیب کنید تا فکری به حال زندگی‌اش کند و خود را از چنگال این بیماری نجات دهد. مسلماً نمی‌خواهید که با او وارد بحث و گفتگویی بی‌حاصل شوید. پس از او سؤالاتی بپرسید که باعث شود به شما نزدیکتر شود، نگرانی‌هایتان را درک کند و به شروع درمان تشویق شود.
در ادامه سؤالات مهمی را مطرح می‌کنیم که باید از عضو خانواده یا دوست عزیز دچار اعتیاد بپرسید:
۱- میدونی آدمایی که دوستت دارن، نگران سلامتی و خوشبختیت هستن؟
به فرد عزیزی که دوستش دارید و دچار مشکل اعتیاد شده است، بگویید که روی آوردنش به مصرف مواد مخدر باعث شده تا به شدت نگرانش شوید. این سؤال و بحث متعاقب آن را به روشی ادامه دهید که به او بفهمانید، افراد بسیاری دوستش دارند و به او اهمیت می‌دهند. اگر احساسات‌تان را با لحنی دلسوزانه و به دور از تحقیر و سرزنش بیان کنید، موفق می‌شوید تا ارتباط صمیمانه‌تری را برقرار کنید، که در نهایت راهگشا شود و آرامش و سلامتی را به زندگی او و خودتان بازگرداند.
۲- متوجه هستی که چقدر دچار مشکل شده‌ای؟
توپ را به زمین فرد مشکوک به اعتیاد بیاندازید و از او بپرسید که چه نظری درباره سوءمصرف مواد مخدر یا الکل و مشکلات ناشی از آن دارد. به این ترتیب پی می‌برید که او تا چه حد از مشکل اعتیادش آگاهی دارد. با توجه به این اطلاعات متوجه می‌شوید که برای ترغیب کردن او به شروع درمان، تا چه حد به مداخله شما نیاز است.
۳- تا به حال سعی کردی که مصرف مواد مخدر رو ترک کنی؟
فکر نکنید که چون فرد مورد علاقه‌تان هنوز در حال مصرف مواد مخدر است، تا به حال هیچ وقت برای ترک اعتیاد تلاش نکرده است. بسیاری از بیماران معتاد به مواد مخدر چندین بار برای ترک اعتیاد تلاش می‌کنند، اما به تنهایی موفق نمی‌شوند. با پرسیدن این سؤال به هم نزدیکتر می‌شوید و فرصت پیدا می‌کنید که اگر او عزمش را برای ترک اعتیاد جزم کرده است، از او حمایت کنید.
۴- تا به حال به کمک گرفتن از بقیه فکر کردی؟
وقتی از فرد مورد علاقه‌تان سؤال می‌کنید این سوال را می‌پرسید، در واقع به او می‌فهمانید که برایش احترام قائل هستید و موقعیتش را درک می‌کنید. با پرسیدن این سؤال، فارغ از جوابی که می‌شنوید، به او ثابت می‌کنید که می‌تواند روی تشویق و حمایت‌تان برای شروع سفر پایان دادن به اعتیاد حساب کند.
۵- چطور می‌تونم بهت کمک کنم؟
گاهی اوقات تنها کاری که باید برای نزدیک شدن به فرد مشکوک به اعتیاد و یا خارج کردن او از لاک دفاعی‌اش انجام دهید، این است که صادقانه از او بپرسید که چطور میتوانید به او کمک کنید. بسیاری از بیماران معتاد به مواد مخدر احساس می‌کنند، که اگر به مشکل‌شان اعتراف کنند، هیچ کسی در دنیا نیست که به دادشان برسد یا دست‌شان را بگیرد. اگر این فکر ناخوشایند را از ذهن فرد مورد علاقه‌تان پاک کنید، او برای پذیرش درمان آماده‌تر می‌شود و دست کمکی را که به سمتش دراز کرده‌اید، با رغبت بیشتری می‌گیرد.
در درمان عزیزانتان نیاز به کمک دارید؟
اگر خود یا یکی از عزیزانتان در دام اعتیاد به مواد مخدر گرفتار شده‌اید، همین امروز با ما تماس بگیرید. ما در کلینیک روانشناسی و ترک اعتیاد پیام تندرستی به شما کمک می‌کنیم، تا بیماری اعتیادتان را به گذشته بسپارید و سالم و قوی به یک زندگی پاک برگردید.
